Jak przygotować się do świętowania uroczystości Bożego Ciała?
Ks. Jan Twardowski w jednym ze swoich wierszy pisał: „Naucz się dziwić w kościele, że Hostia Najświętsza tak mała, że w dłonie by ją schowała najniższa dziewczynka w bieli” i możemy powiedzieć, że właśnie z tego zadziwienia nad tajemnicą Boga powstało święto Bożego Ciała.
Spis treści
Kilka słów o historii świętowania Bożego Ciała
Choć świadomość niezwykłej obecności Jezusa pod postaciami chleba i wina towarzyszyła wiernym od początku chrześcijaństwa, to początków obchodzenia święta Bożego Ciała trzeba szukać w XIII wieku. Bezpośrednią przyczyną ustanowienia Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa były objawienia, jakie miała bł. Julianna z Cornillon w diecezji Liege w Belgii.
W 1208 r. Julianna miała dziwną wizję. Zobaczyła w niej księżyc w pełni, na którym była ciemna plama. Później Chrystus objawił jej, że ta plama oznacza brak w kalendarzu kościelnym święta ku czci Eucharystii. W odpowiedzi na te wydarzenia biskup Liege – Robert wydał dekret ustanawiający to święto w swojej diecezji w drugą niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego oraz zainaugurował pierwszą procesję ulicami miasta.
W 1264 r. papież Urban IV specjalną bullą ustanowił święto Bożego Ciała w celu uczczenia Jezusa obecnego w Eucharystii. Śmierć Urbana IV uniemożliwiła ogłoszenie bulli. Jego wolę wypełnił dopiero papież Jan XXII w 1317 r. W Polsce święto Bożego Ciała zaprowadził biskup krakowski Nanker w 1320 r. Na początku XV wieku Boże Ciało w większości polskich diecezji było zaliczane do głównych świąt roku kościelnego a sama procesja eucharystyczna do czterech ołtarzy zbudowanych na trasie powstała nieco później niż samo święto. Pierwsze wzmianki o jej istnieniu pochodzą z Niemiec, z Kolonii – XIV wiek.
Od czego zależy, kiedy wypada Boże Ciało?
Kościół obchodzi uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, nazywaną tradycyjnie Bożym Ciałem w czwartek po niedzieli Trójcy Przenajświętszej. Warto wspomnieć, że najstarsza nazwa tej uroczystości to “święto Eucharystii”. Świętowanie tej uroczystości zostało powiązane z czwartkiem, ponieważ w tym dniu Jezus ustanowił sakrament Eucharystii. Data świętowania Bożego Ciała jest ruchoma i wypada 60 dni po Wielkanocy.
Czy w Boże Ciało trzeba iść na procesję?
To jedno z wielu pytań, które nurtuje osoby wierzące. Boże Ciało jest tzw. świętem nakazanym i w związku z tym uczestnictwo we Mszy św. jest obowiązkowe. Natomiast uczestnictwo w procesji nie jest obowiązkowe. Sama procesja jest przedłużeniem świętowania i oddania czci Jezusowi ukrytemu w Najświętszym Sakramencie oraz jest publicznym wyznaniem wiary.
Jaki jest cel procesji Bożego Ciała?
Jak wcześniej wspomnieliśmy chrześcijanie już od wieków w święto Bożego Ciała wychodzą na ulice, place miast i wiejskie drogi. W tym dniu ulice i domy są pięknie przystrojone. A procesja jest wyrazem wspólnej wiary i uwielbienia wobec Eucharystii.
Św. Maria od Jezusa Ukrzyżowanego w swym zachwycie nad tajemnica Boga wzywa nas „Chodźmy i wielbijmy Boga, śpiewajmy Mu. Wszyscy śpią, cały świat śpi. Chodźmy i obudźmy go.” Wszystko w procesji ma kierować naszą uwagę na Najświętszy Sakrament i podkreślić, że w Nim jest obecny nasz zbawiciel – Jezus Chrystus.
Kapłan niesie monstrancję pod baldachimem, często podtrzymywany przez wybranych parafian. Poprzedzają go krzyż, świece, feretrony, sztandary, poduszki, służba liturgiczna, posługujący z kadzielnicami, dziewczynki sypiące kwiaty (czy też coraz częstsze kwietne dywany). W tej uroczystej procesji nic nie jest przypadkowe, każdy ma swoje zadanie do wypełnienia. Ważne by wszystkie elementy były starannie przygotowane oraz podkreślały uroczysty charakter święta.
Pięknym przedłużeniem i zwyczajem polskim świętowania Bożego Ciała jest tzw. dawna oktawa Bożego Ciała. Przez osiem dni odbywa się procesja eucharystyczna wokół kościoła a w ostatnim dniu procesja do czterech ołtarzy (już skromniejszych niż w sam dzień uroczystości). Warto wspomnieć, że pomimo zmieniających się czasów pielęgnowaną tradycją na zakończenie oktawy jest błogosławieństwo wianków „Następnie wieszano je nad drzwiami domostw, w sieni, w izbach nad świętymi obrazami, czasem w budynkach gospodarskich, aby chroniły od zła” – przeczytamy w książce Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce, Barbary Ogrodowskiej.
Jak ubrać ołtarz na Boże Ciało?
Boże Ciało jest świętem całej parafii a w przygotowaniu ołtarzy najczęściej bierze udział lokalna społeczność. Tradycyjnie budowane są cztery ołtarze, które stanowią punkty stacyjne procesji. Przy każdym z ołtarzy wykonuje się właściwe śpiewy eucharystyczne i suplikacje oraz odczytuje się wybrany fragment Ewangelii, mówiący o Eucharystii.
Warto zwrócić uwagę, na to, że ołtarz na Boże Ciało musi być wykonany i ozdobiony w odpowiedni sposób tak, aby oddawał wyjątkowy charakter tej uroczystości. W centralnym miejscu ołtarza powinien znaleźć się stolik, nakryty białym obrusem, na którym umieszczamy korporał. Na tak przygotowanym miejscu kapłan postawi Najświętszy Sakrament. Obok ustawiamy świece ołtarzowe . Nad stolikiem może znaleźć się święty obraz z wizerunkiem Jezusa, symbole czy banery z akcentami eucharystycznymi. Pamiętajmy, że wszystko w tym uroczystym dniu ma zmierzać do podkreślenia tajemnicy eucharystycznej. Dodatkowo warto pamiętać o gałązkach brzozowych, kwiatach, flagach i proporczykach, które także służą do ozdobienia ołtarza, przy którym pojawi się Najświętszy Sakrament. Przygotowując ołtarz oraz cale otoczenie związane ze świętem nie można zapomnieć, że centrum tego podniosłego świętowania jest On, Chrystus – ukryty w małym kawałku chleba. „Że można nie mówiąc pacierzy po prostu w Niego uwierzyć z tego wielkiego zdziwienia ” ks. Jan Twardowski.
Zachęcamy do zapoznania się z ofertą produktów, które są dostępne na naszej stronie www.wszystkodlaparafii.pl oraz w naszych punktach w Częstochowie i Wieluniu. Liczymy na to, że zaproponowane przez nas dekoracje na Boże Ciało czy elementy wystroju pomogą w dobrym przygotowaniu i przeżyciu uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa.